Monumentaal schilderij van Ciamberlani voor Hof ter Saksen
'Honorons la terre' wordt momenteel opgerold bewaard maar het is nu toch de hoogste tijd om het wat te restaureren en op te hangen. Ciamberlani werd op 13 mei 1864 in Brussel geboren als zoon van advocaat Vincent Ciamberlani en Jeanne Peleman. Hij studeerde eerst rechten maar koos op 20-jarige leeftijd definitief voor de kunst.
Erkenning en bekendheid bleven niet uit en in de jaren 1920 werd hij regelmatig geselecteerd voor wereldtentoonstellingen en overzichtstentoonstellingen in binnen -en buitenland. Hij was er één van de officiële vertegenwoordigers van de Belgische Monumentale Schilderkunst.
Zijn volledige carrière beschrijven is een indrukwekkende bezigheid. Dirk Van Duyse, hoofdredacteur van de Hertogelijke Heemkundige Kring ‘Het Land van Beveren’, maakte daarvan reeds zijn werk. Een schitterende beschrijving schreef hij neer in het tijdschrift van de kring van maart 2007. Tijdens een gemeentelijke commissie stelde hij nu Albert Ciamberlani voor aan de commissieleden. Daaruit bleek dat de kunstenaar( van grote nationale en internationale betekenis was voor ons land.
Werk van Ciamberlani is o.a. te zien in het Museum voor Midden-Afrika in Tervuren (1910), het stadhuis van Sint-Gillis-Brussel(1911) maar ook in het halfrond van het Brusselse Jubelpark en in het Gerechtshof van Leuven in de traphal met plafondschildering en vier wandschilderingen. Ook in het Brusselse Justitiepaleis schilderde Albert Ciamberlani in 1949 vier wandschilderingen in de zaal van de hoorzittingen van het Hof van Beroep. Aan de hand van een powerpointprojectie toonde Dirk Van Duyse al die schoonheid.
Dat de naam Ciamberlani aan de gemeente Beveren is verbonden vindt zijn oorsprong bij de grootvader van de schilder, Vincenzo Ciamberlani (1778-1846). Deze was op 6 juni 1815 te Beveren getrouwd met Alexandrine Stafford die hier tot de vooraanstaande families behoorde. Haar vader was een Beverse notaris en ook actief in de politiek. Vincenzo of Vincent Ciamberlani vervulde diplomatieke acvitviteiten in de omgeving van de paus en verbleef lang in Münster. In 1830 keerde hij terug naar Beveren om er in Huize Piers in de Vrasenestraat te gaan wonen. Ook al zorgden zij voor elf kinderen, toen kleinzoon Albert in 1956 overleed was de familie Ciamberlani uitgestorven.
Albert Ciamberlani had goede banden met Beveren omdat hij hier via erfenissen nogal wat gronden bezat. Burgemeester Gerard Lesseliers, behartigde nog de belangen van Ciamberlani. De banden met Beveren waren zeer hecht en dat werd onderstreept door het feit dat Ciamberlani vroeg om in Beveren begraven te worden na zijn overlijden. Toen hij op 8 april 1956 in Ukkel overleed, vond inderdaad vier dagen later in besloten kring de begrafenis plaats in Beveren. Hij werd dus zowat anoniem begraven maar het gemeentebestuur van Beveren nam in 1992 toch het initiatief Albert Ciamberlani blijven te herdenken en bracht in het erepark op het kerkhof een sobere gedenksteen aanin de vorm van een rotsblok in blauwe hardsteen.
De naam Ciamberlani komt trouwens nog meer voor in de gemeente. Zo kreeg de Sint-Martinuskerk een klok via een schenking van Adelaïde Ciamberlani die in 1893 overleed. Rond 1950 werd in een verkaveling aan de Kasteeldreef ook de naam Ciamberlani gebruikt en ontstond de Ciamberlanidreef.
De Beverse Ciamberlanicollectie
En dan is er nog de Ciamberlanicollectie die Beveren rijk is! Een leerling van Albert, die hij tijdens zijn professoraat in Antwerpen had leren kennen was portrettist Alfons Verheyen. Na het overlijden van Ciamberlani kwam deze Verheyen in het bezit van de artistieke nalatenschap van de kunstschilder. In de jaren tachtig van vorige eeuw kreeg de gemeente Beveren de kans om de werken van Ciamberlani te verwerven. En het was niet min: 286 werken op doek en 757 tekeningen en schetsen op papier. De gemeente moest er amper 500.000 BEF of thans 12.394 euro voor betalen. Een gemeenteraadsbeslissing van 7 oktober 1986 zette het licht op groen voor het in bezit nemen van deze opmerkelijke collectie. In 1993 kwam er nog een deel bij van nalatenschap met o.a. nog een portret van Albert geschilderd door die Alfons Verheyen. Alles samen bevatte de Beverse Ciamberlanicollectie nu 315 werken op doek en 986 tekeningen en schetsen op papier.
Meestal zijn het voorontwerpen voor de monumentale doek die hij moest hij schilderen. In de gemeentelijke collectie bevinden zich eigenlijk slechts een handvol ‘eindproducten’ en daar is nu “Honorons la terre” bij dat in Hof ter Saksen een plaats zal krijgen.
Er werden nu uit deze unieke verzameling wel delen verspreid in de gemeentelijke infrastructuur en sedert 2006 zijn er ook 26 kunstwerken in bruikleen gegeven aan het Rijksarchief van Beveren waar bezoekers van de leeszaal onmiddellijk de werken opmerken. In de kapel van OC ’t Klooster Vrasene kreeg een kruisafneming als altaarschildering een definitieve plaats.
'Honorons la terre' is een allegorie op de vruchtbaarheid door middel van de oogst. Dirk Van Duyse beschreef het werk: "De vruchtbaarheid weerspiegelt zich in het rijpe graan dat gemaaid wordt, enkele vruchten die vooraan op een doek liggen, en de allusie op de moedermelk. Het is een serene, tijdloze compositie waarbij de kunstenaar aanklaagt dat de mens de organische band met de natuur verloren heeft."
Het is nu met spanning wachten op de dag dat we in Hof ter Saksen dit werk zullen kunnen bewonderen. Het kasteel zal door dit werk absoluut een meerwaarde krijgen en zoals de Ciamberlanikenner Dirk Van Duyse zegt: "Het tafereel komt in het kader van Hof ter Saksen volwaardig tot zijn recht en krijgt eindelijk de bestemming waarvoor het was bedoeld. Qua thematiek sluit het immers perfect aan bij de parkomgeving en de arboretuminvulling van het domein." (Rolf Duchamps)