Waterwegen en Zeekanaal wil constante veiligheid tegen overstromingen
Tegen 2030 moet het hele Zeescheldebekken volledig beschermd zijn tegen overstromingen. Om dat te realiseren werd een vooruitstrevende visie op waterbeheer uitgetekend: het Sigmaplan dat lokale dijkverhogingen m combineert et de aanleg van gecontroleerde overstromingsgebieden, die overtollig water opvangen bij noodweer. Er wordt met andere woorden op een gecontroleerde manier meer ruimte gegeven aan de rivier. De rivier in een keurslijf gieten, werkt niet. Dat leerde de overstromingsramp van 1976.
Bij W&Z gebeurt de aanleg van dijken ook altijd met respect voor de omgeving. Van oudsher was het toch ook het vast gegeven dat dijken het achterland moesten beschermen tegen overstromingen al kaderden dijken ook wel als speciale elementen in de schoonheid van een landschap.
Bij de aanleg van het Gecontroleerd Overstromingsgebied (GOG) in Kruibeke zijn de initiatiefnemers er dan ook van overtuigd dat die potpoldernieuwe recreatiemogelijkheden zal geven voor fietsers en wandelaars.
De afgelopen jaren werden al heel wat dijken aan de Vlaamse getijdenrivieren op Sigmahoogte gebracht. De dijken in de gebieden met het grootste overstromingsgevaar werden dan ook al grondig aangepakt. Het Sigmaplan past als gegoten in de regionale, nationale en internationale plannen en strategieën. Het Sigmaplan van 1977 voorzal verhoging en versteviging van de dijken in het Zeescheldebekken. Ondertussen zijn reeds 512 km dijken aan gepast. En voeg daar dan nog 12 overstromingsgebieden bij.
De komende werkingsjaren zullen de laatste dijktracés onder handen worden genomen. Voor 2010 springen in de nabije regio vooral de dijkwerken in Lillo (is nu te bezoeken met de veerboot in Doel), tussen Noordkasteel (overkant van Sint-Annastrand Linkeroever) en Fort Sint-Philips en in het oog.
In 2010 wordt gestart we met het afgraven van de zandstock in de potpolder van Lillo tot op ongeveer 4m TAW. Met dat zand bouwen ze een ringdijk op Sigmahoogte rond het gebied. Wanneer die klaar is, worden bressen gemaakt in de vroegere Scheldedijk, zodat het Scheldewater onder invloed van het getij het gebied in- en uit kan stromen. Volgens de huidige planning zal het gebied tegen 2013 klaar zijn. De vele wandelaars en gfietsers krijgen er ook hier een stukje paradijs bij. Waaslanders geraken er via de veerdienst Doel - Lillo.
overstromingsgebieden
Twaalf overstromingsgebieden uit het oorspronkelijke Sigmaplan bewijzen ondertussen al tientallen jaren hun nut. In drie projectgebieden is men momenteel aan het werk waarbij het GOG Kruibeke-Bazel-Rupelmonde. Meer dan 20 projecten zijn bovendien nog in voorbereiding.
Het GOG KBR is met 600ha het grootste overstromingsgebied uit het oorspronkelijke Sigmaplan van 1977. Als het gebied in werking treedt, wordt het Zeescheldebekken er maar liefst vijfmaal veiliger op.
In de loop van 2010 zullen een aantal belangrijke bouwstenen worden afgewerkt die kaderen binnen de veiligheidsfunctie van het gebied. Zo zullen fundamentele grondwerken voor de ringdijk worden afgewerkt en de overloopdijk worden bekleed met open steenasfalt. Ook de uitwateringsconstructies zullen tegen eind 2010 gerealiseerd zijn.
De natuurinvulling van het gebeid rekent op de hulp van landbouwers en jeugd. Het moet daar in de polders van Groot-Kruibeke één van de belangrijkste Vlaamse natuurgebieden worden met een aantal Europees beschermde natuurtypen. Meer zullen belangstellenden kunnen zien tijdens de Open Werfdag die op zondag 9 mei wordt georganiseerd. Van aan Kallebeek kan men dan de polder intrekken om met eigen ogen te zien hoe de situatie daar nu is.
Nu de werken stilaan in een eindfase komen, zal de recreatieve ontsluiting van het gebied worden uitgewerkt.. Tegelijk wordt bekeken hoe plaatselijke verenigingen, organisaties en bedrijven een rol kunnen spelen in de toeristische omkadering van het project. Hoe dan ook, de unieke combinatie van veiligheid, natuur en recreatie in het Kruibeekse poldergebied, sloeg ook in binnen Europa. Het GOG KBR wordt dan ooi aanzien als één van de referentiegebieden voor het Interreg -project STEP wat staat voor ‘Sustainable Tourism in Estuary Parks”. Met Europese steun voor dit STEP-project start een studie naar toeristische troeven van estuariene gebieden.
De zorg voor veiligheid is dus veel meer dan dijken en overstromingsgebieden. Toerisme speelt een rol. W&Z werkt daar voor samen met het Agentschap Natuur en Bos, met het nationaal Park de Biesbosch Nederland en het National Park The Broads in Engeland.
Hedwige - Prosper
Het project dat de meeste media-aandacht kreeg in 2009 en het begin van 2010 is het Hedwige-Prosperproject. De Nederlandse regering, zette het licht in oktober 2009 op groen voor hun gedeelte van dit internationale project. Aan Vlaamse zijde zetten ze de werken in 2010 voort. Een tweede zandstock wordt aangelegd en er wordt verder gebouwd aan de ringdijk. Wanneer de werken startten, zetten we ook projectcommunicatie op: een infokeet is ingericht. In 2012 is de start van de werken in de Nederlandse Hedwigepolder voorzien. Binnenkort krijgt deze projectcommunicatie dan ook een internationaal luik. Hiervoor slaat W&Z de handen in elkaar met de Provincie Zeeland. De bedoeling is om in 2015 het Scheldewater het gebied in en uit te laten stromen en de noodzakelijke getijdennatuur te creëren. (Rolf Duchamps)