Kunstenaar Fred Bervoets blijft sant in eigen land

Image
Fred Bervoets ruim 25 jaar geleden in de fleur van zijn leven. Ondertussen zijn de haren al vergrijsd! Maar zijn werken niet.
BURCHT/ZWIJNDRECHT. Kunstenaar Fred Bervoets, geboren en getogen Burchtenaar, woont wel in Antwerpen maar zijn hart tikt voor een groot deel toch nog voor zijn geboortedorp. En zijn dorpsgenoten én het Zwijndrechts gemeentebestuur zijn hem zeker niet vergeten. De Fred is echt één van hen. Nadat in het Administratief centrum aan het Binnenplein een verdieping helemaal aan hem is voorbehouden, heeft het OCMW ter gelegenheid van de opening van De Luwte, het prachtige verblijf voor dementerenden, ook een heuse 'Fred Bervoetszaal' ingericht. Toen ze hem daarvoor de toelating vroegen, antwoordde Fred: "Is dat niet wat té?" Waarmee hij toch zijn bescheidenheid uitdrukte.

 

Maar onder impuls van Brigitte Berckmoes, de coördinator animatie  kreeg het initiatief gauw inhoud. Zij bracht in herinnering: "Toen we in de aanloop naar de opening van ‘De Luwte’ op zoek gingen naar een geschikte naam voor onze polyvalente zaal, was de keuze gauw gemaakt. Het moest immers een naam worden van een authentieke Burchtenaar en hij moest enerzijds iets betekenen in de maatschappij én hij mocht tevens nooit de roots van zijn geboortedorp verloochend hebben."

 

Image
Een werk van Bervoets in De Luwte: de kerk vanuit het Dammeke
Fred Bervoets was dus dé persoon om aan te spreken. Temeer omdat ook zijn moeder Josefine Van Biesen tot enige jaren geleden in RVT Herleving verbleef. Tijdens haar verblijf bracht Fred haar regelmatig een bezoek. Op haar kamer hingen trouwens enkele mooie jeugdwerken van haar zoon met zichten op het Burcht die thans bijna allemaal verdwenen zijn. Het was de bedoeling om in de polyvalente zaal enkele werkjes van Bervoets op te hangen. Dat was geen probleem en de kunstenaar wees daarbij wel naar zijn jeugdwerken omdat die voor de inwoners herkenbaar waren wat trouwens ook de bedoeling is als het dementerenden gaat. Typisch voor de ‘mens’ Fred Bervoets, dat hij daar aandacht voor had en ook om te onderstrepen dat zijn roots in Burcht lag. Voor die werkjes kon men terecht bij een familielid van Bervoets, Simonne Peeters.
  
Fred Bervoets is eigenlijk een prototype van een kunstenaar: lang haar en een lange baard. Een lange jas aan en op stap in de Antwerpse binnenstad. Maar een Antwerpenaar is hij niet, zijn taal verraadt zijn afkomst. Dat is Burcht en in zijn werken en in interviews geeft hij zijn jeugd in Burcht, meestal een belangrijke plaats. Hij werd er geboren op 12 mei 1942 en vorig jaar werd hij 65 en dat was aanleiding voor een ontvangst op het stadhuis van Antwerpen bij burgemeester Janssens.

 

Zijn ouderlijk huis stond rechtover de kerk. Zijn ouders waren hardwerkende mensen en zoals dat in die tijd meer voor kwam: vader werkte aan de haven en moeder deed het huishouden. Zowat de ganse jeugd van Fredje speelde zich af daar aan de Schelde. Hij ging er bij de Broeders naar school wat erg praktisch was want hij woonde er tegenover. De teken -en schildermicrobe had hem vrij snel te pakken. Hij wilde tekenen en klom er zelfs voor tot boven op de kerktoren waar men hem moest komen oppikken. ’t Schijnt dat de kleine Bervoets liever in de huisdeur stond te tekenen wat hij zag op de kermis dan zelf in een zwiermolen te gaan zitten.

 

Bervoets studeerde uiteraard verder aan de Academie van Antwerpen. In die tijd werd nog ietwat minachtend gesproken over ‘ boerke van over ’t water’ want Fred zat daar tussen gasten wiens ouders dikwijls Franssprekenden waren uit de bourgeoisie van de stad. Maar Fred Bervoets dwong snel respect af want nog tijdens zijn studies ontving hij de Laurent Meeusprijs, de Camille Huysmansprijs en werd hij ook nog Laureaat van ‘300 jaar Academie’. Hij studeerde tot in 1966 aan het Antwerps Nationaal Hoger Instituut voor Schone Kunsten en dan begon een carrière die hem bracht tot één van de grootste kunstenaars van ons land.

 

In 1968 opende Adriaan Raemdonck Galerie De Zwarte Panter om er de traditie van het existentieel expressionisme voort te zetten. In deze galerie verzamelde Adriaan Raemdonck een groep gelijkgestemde kunstenaars rond zich, zoals Wilfried Pas (de schepper van de prachtige beelden van Elsschot,Van Ostaeyen, Koning Boudewijn, Anton van Wilderode te Sint-Niklaas), Walter Goossens en Jan Cox . In 1970 kreeg Fred Bervoets hier een tentoonstelling. De samenwerking tussen Bervoets en Raemdonck houdt tot op heden stand. De Zwarte Panter is nog steeds de huisgalerie van Bervoets en kan beschouwd worden als zijn tweede thuis, in die mate zelfs dat men de Zwarte Panter niet bestempelt als een klassieke galerie, maar meer als een ontmoetingsplaats voor gelijkgezinden, met een eigen, meer huiselijke sfeer. Wie dus meer wil weten over Bervoets moet af en toe eens binnenwippen in de Zwarte Panter, die is gelegen is in de Antwerpse Hoogstraat en eigenlijk een annex is van het vroegere Sint-Julianusgasthuis.

 

Image
Zo tekende Bervoets in zijn jeugd de Burchtse kerk.

 

Zo is in ‘De Luwte’ van het kleine dorp Burcht  een grote kunstenaar aanwezig in de “Fred Bervoetszaal”. Elementen uit zijn jeugd zoals vader, moeder, het dorp, ze blijven bij de kunstenaar regelmatig terugkeren. Hij verloochent ze nooit, zeker weten. Het is in zijn zaal gewoon genieten van de kerktoren gezien van uit het Dammeke, de hoek van de Kerkstraat met de Dorpsstraat, de kerk van Burcht. Werken die doen terug denken aan het Burcht van toen.

(Rolf Duchamps)

 

Lees ook:

ZWIJNDRECHT/BURCHT. De lagere schoolkinderen kregen naar aanleiding van de tentoonstelling 'Bervoets’ Burchtse Jaren' de kans om zelf ook schilderwerkjes te maken die geïnspireerd...

De kunstenaar moest een uur aan een stuk catalogusboeken signeren.ZWIJNDRECHT/BURCHT. De opening van de tentoonstelling 'Bervoets’ Burchtse jaren' is op zich reeds een groots evenement...

Fred Bervoets te gast op de ‘Bervoetsverdieping’ van het AC bij burgemeester Willy Minnebo.ZWIJNDRECHT/BURCHT. In Zwijndrecht en Burcht wordt van zaterdag 27 tot zondag 26 oktober op 4 locaties...

ZWIJNDRECHT. De gemeente Zwijndrecht organiseert in september drie tentoonstellingen over haar ereburger Fred Bervoets. Rode draad doorheen deze tentoonstellingen is de band van de kunstenaar met...

Ter gelegenheid van 25 jaar aanwezigheid in de gemeente Zwijndrecht en de steeds goede verstandhouding met het gemeentebestuur,  heeft het bedrijf Exxon Chemical een kunstwerk van Fred Bervoets...

ZWIJNDRECHT. Op de Fred Bervoetsverdieping van het Administratief Centrum werd door het in Zwijndrecht gevestigd bedrijf ExxonMobil Chemical, een kunstwerk ingehuldigd dat aan de gemeente werd...