Wase erfgoedcel zet Expo '58 in de kijker

SINT-NIKLAAS/WAASLAND. De Expo '58 komt hoe langer hoe meer ter sprake bij de bevolking. 2008 is hét jaar van de terugblik naar dat groots gebeuren van vijftig jaar geleden. Het is nu wel duidelijk dat bij heel wat mensen de wereldtentoonstelling van 1958 te Brussel nog steeds in hun herinnering leeft. Maar ook voor diegenen die Expo '58 slechts kennen via de verhalen van anderen of uit boeken, spreekt de grootste wereldtentoonstelling op Belgische bodem ooit vijftig jaar na datum nog tot de verbeelding. De Wase Erfgoedcel heeft niet nagelaten om het gebeuren naar buiten te brengen.

Op 11 maart reeds voerde de Erfgoedcel Waasland 300 aanwezigen terug naar de wereldtentoonstelling van 50 jaar geleden met een twee uur durende voorstelling met getuigenissen, muziek en beeldmateriaal. Miek Cole, zelf geboren aan de vooravond van Expo ’58, vertelde over de impact van het Waasland op Expo ’58 en de invloed die de wereldtentoonstelling op Waaslanders en het Waasland had. En daar valt veel meer over te vertellen dan mensen op het eerste zicht zouden verwachten: 

Nobels-Peelman uit Sint-Niklaas zorgde voor de constructie van 2 bollen en de centrale mast van het atomium, Constructam uit Temse vervaardigde de kunststoffen Expo-treintjes, constructiebedrijf Van Laere uit Kruibeke was verantwoordelijk voor de bouw van maar liefst 4 paviljoenen, waaronder het paviljoen van de Internationale Samenwerking, De viewmasterschijfjes, een gegeerd souvenir van de wereldtentoonstelling, werden vervaardigd in de Europese vestiging van Sawyer's, gelegen te Sint-Niklaas.

De Sint-Niklase pater Jan Joos was als secretaris-generaal voor Civitas Dei verantwoordelijk voor één van de drukst bezochte paviljoenen op de expo. Zowel de Boelwerf als Nobels-Peelman behoorden tot de selecte lijst van Expo-exposanten.

De eindejaarsstudenten van de Bisschoppelijke Normaalschool te Sint-Niklaas op bezoek op de Wereldtentoonstelling. Het was meteen ook de start van hun loopbaan als onderwijzer.

Naar aanleiding van de wereldtentoonstelling werden in het Waasland tal van activiteiten georganiseerd, van lokale optredens en braderijen tot een bloemenstoet en ruitersfeest met meer dan 80.000 bezoekers. Het Lokerse parkhotel en de toeristische bootlijn Temse-Rupelmonde werden met het oog op de wereldtentoonstelling opgericht.

Naar aanleiding van Expo ’58 richtte de VVV Temse een eigen hostessenteam op om buitenlandse toeristen te ontvangen. Ook zij vieren dit jaar hun vijftigste verjaardag!

Miek Cole verwerkte in haar verhaal ook de persoonlijke getuigenissen van twaalf Waaslanders die elk op hun manier terugkijken op de wereldtentoonstelling, afgewisseld met kleurrijk beeldmateriaal en nostalgische muziekfragmenten.

Hierna konden de genodigden genieten van een unieke amateurfilm van de hand van Jozef Vink, handelsvertegenwoordiger en amateur filmliefhebber uit Sint-Niklaas. De kleurrijke beelden van de bezoeken van de familie Vink aan de wereldtentoonstelling schetsen een mooi beeld van de verschillende paviljoenen en evenementen op de Expo-site.

Zowel de lezing als de filmvoorstelling zullen in de loop van 2008 nog her en der in het Waasland nog worden georganiseerd.

Projectcoördinator Mieke De Meester licht toe: "Het verhaal van Expo ’58 spreekt een heel breed publiek aan, dat hebben wij met deze eerste voorstelling wel gemerkt. Daarom wil de Erfgoedcel Waasland alle Wase verenigingen en organisaties ook de kans geven deze voorstelling in hun eigen gemeente te organiseren. Verenigingen die hiervoor interesse hebben, kunnen steeds contact opnemen met de erfgoedcel."

er zijn nog veel getuigen

Bij de start van dit project in het voorjaar van 2007 ging de erfgoedcel op zoek naar Waaslanders die wilden getuigen over hun herinneringen aan Expo ’58. Hierbij zaten heel wat unieke, vrolijke en ontroerende verhalen - zoals dat van Johan Terryn uit Sint-Niklaas die op de Expo zijn eerste cola dronk en dat maar een walgelijk goedje vond, Julien Lyssens uit Rupelmonde die de hypermoderne biechtstoelen in het Vaticaans paviljoen bijna voor toiletten aanzag en Maria Van Kerckhove uit Hamme die voor haar 17e verjaardag met haar verloofde naar de Expo ging - de eerste grote uitstap die ze ooit gedaan heeft en waar ze nog elke dag de herinneringen aan koestert.

Een groep afgestudeerden aan de Normaalschool van Sint-Niklaas bezoeken een stand op de Wereldtentoonstelling '58 samen met de toenmalige directeur wijlen E.H. Richard Weemaes,die later nog Deken werd te Beveren.vlnr: Albert Van Goethem (Sint-Niklaas) die directeur werd van de oefenschool van de Normaalschool, Eric Van Dijck (Dendermonde), wijlen Benny Verheyen (Temse), een hostess van EXPO 58, Directeur Weemaes, Flor Van de Velde (Beveren/Zwijndrecht), Bernard Van Puyvelde (Zwijndrecht/ Frankrijk) en Willy Vandenbroucke.

Deze 12 boeiende verhalen werden mee opgenomen in het Vlaamse project 'Expo ’58: Back to the future' waarvoor in heel Vlaanderen getuigenissen van bezoekers en medewerkers van Expo ’58 werden verzameld. Annick Lesage bundelde de verzamelde verhalen in het boek Expo ’58. Het wonderlijke feest van de fifties. (Standaard Uitgeverij).

Ook op de website expo58.eu vind je honderden verhalen van mensen die op de Expo gewerkt - of er zelfs gewoond! - hebben naast de getuigenissen van gewone en minder gewone bezoekers, vergezeld van uniek foto- en filmmateriaal.

nog meer activiteiten

Naar aanleiding van de vijftigste verjaardag van Expo '58 plannen ook heel wat lokale verenigingen en organisaties allerhande activiteiten rond Expo ’58, gaande van een film- en zangavond, over een buurtfeest tot tentoonstellingen en lezingen. De Erfgoedcel Waasland wil de organisatoren van deze Wase Expo ‘58-festiviteiten ondersteunen en heeft hiervoor een uitgebreid aanbod uitgewerkt waar alle Wase verenigingen of organisaties gebruik van kunnen maken.

Projectcoördinator Mieke De Meester licht toe: "In het kader van het project met alle Vlaamse erfgoedcellen heeft de Erfgoedcel Waasland heel wat informatie en materiaal rond Expo ’58 verzameld. Eind 2007 publiceerden wij zelf ook het onderzoeksrapport ‘Expo ’58 en/in het Waasland’ waarin dieper ingegaan wordt op de relatie tussen de wereldtentoonstelling van 1958 en onze regio. De erfgoedcel wil de expertise die zij op dat vlak intussen verzameld heeft, graag delen met de organisatoren van de tientallen Expo58-activiteiten die er dit jaar in het Waasland nog zullen plaatsvinden. Zij kunnen bij ons terecht voor praktische en inhoudelijke vragen en kunnen ook op ons beroep doen bij het verzamelen van geluids- en beeldmateriaal over de wereldtentoonstelling."

Alle informatie over 50 jaar Expo ’58 in het Waasland is steeds terug te vinden op de website van de erfgoedcel, erfgoedcelwaasland.be. Het onderzoeksrapport 'Expo ’58 en/in het Waasland', een overzicht van de Wase getuigenissen en het ondersteuningsaanbod voor Wase verenigingen zijn te raadplegen op erfgoedcelwaasland.be.
(Rolf Duchamps)