Halve eeuw Schelderijk Mercatoria Rupelmonde

RUPELMONDE. In het toeristisch infokantoor werd een tentoonstelling geopend naar aanleiding van het 50-jarig bestaan van de vzw Schelderijk Mercatoria. Daarmee werd het cultureel Scheldetoerisme nog eens extra in de kijker gezet. De tentoonstelling toont een geschiedenis van een bruisend Rupelmonde rond het Mercatoreiland, de Schelde, Scaldiana, Reinaert, de figuur van Bert Peleman, de Scheldefee? het toerisme. Het was burgemeester Denert die de tentoonstelling opende.

Mercatoria weerspiegelt 50 jaar cultureel Scheldetoerisme. Het begon in 1955 toen de Vlaamse schrijver Lode Baekemans  de dichter en promotor Bert Peleman aanzette in het 19de eeuwse Belvedère dat was opgericht op van de vervallen Graventoren, een Scheldemuseum te maken. Zo kwam het tot de oprichting van de vzw Mercatoria die van bij de stichting duidelijk niet alleen op gemeentelijk vlak wilde werken maar ook nationaal en internationaal  het cultureel Scheldetoerisme wilde bevorderen zoals het door Bert Peleman nog werd omschreven 'van bij de bron van de Schelde in Frankrijk tot bij de monding te Westkapelle bij Vlissingen'.En zo kwamen er tientallen culturele en toeristische manifestaties die vanuit Rupelmonde werden ontworpen of ingericht voor steden en gemeenten langsheen de Schelde. Het kwam topt een samenwerking met de toenmalige toeristische V.V.V Klein-Brabant ? Scheldeland en de gewestelijke V.V.V Waasland.


Bij de initiatieven behoorde in de beginperiode ook het te water laten in de Scheldebron, van een Mercatoria-anker. Op de Wereldtentoonstelling 1958 in Brussel, werkte vzw Mercatoria samen met de paviljoenen en in Rupelmonde werden een reeks 'Internationale Mercator-weekends' ingericht. In 1962 werd een Mercatorjaar georganiseerd en in Europa en zelfs daarbuiten, werd de 450 ste geboortedag van de wereldberoemde aardrijkskundige herdacht. Toen was Prins Albert, onze huidige Koning Albert II, er bij aanwezig.


Nog in de beginperiode werd in 1963 het Reinaertmuseum van Rupelmonde opgericht nadat reeds voordien een belangrijk Uilenspiegelarchief werd aangelegd dat later wel naar Damme verhuisde. De vzw kon eveneens fier zijn op de uitbouw van het Mercatoreiland dat van ? kwalijk riekende modderpoel tot geurig groen wandelpark? werd omgevormd.


Er was ook een figuurlijke 'Mercatorketen' opgericht die steden en gemeenten langs de Schelde en nadien ook voorname stroomsteden van Europa verbond. Door het verkiezen van van Scheldefee?van 1959 tot 1965, kreeg deze keten volwaardige gezanten die, begeleid door het ?Tebaans Kwartet van het Scheldeland?, de vzw vergezelde naar allerlei stroomsteden zoals  Keulen, Parijs, Rotterdam, Barcelona en Wenen. 


Ondertussen was ook het Scheldedomein Scaldiana fel in trek. Hier werden ontelbaar veel culturele, toeristische en folkloristische manifestaties ingericht. Het Mercatoreiland  werd bezocht door duizenden leerlingen en toeristen die er de Graventoren en de Spaanse watermolen bezochten. Dichter Bert Peleman was er de hoofdconservator.
Na 50 jaar wordt het nog maar eens duidelijk dat de passie van Bert Peleman om Rupelmonde uit een diepe slaap te laten ontwaken is geslaagd door het van al zijn kanten op toeristisch vlak te promoten. Bert organiseerde de 'Veertiendaage van de Schelde' in samenwerking met het Commissariaat-Generaal voor Toerisme in Brussel en zijn jubelconcerten in de reeks 'Vlaanderen mijn Land' waren gewijd aan Scheldeliederen en tentoonstellingen.
Zindert de inzet van Bert Peleman nog na, ook het werk van de jubilerende vzw Mercatoria blijft anno 2005 vrij belangrijk en wel in die zin dat er een erg goede samenwerking kwam met de overheid. De overheid kocht het Mercatoreiland en de getijdenmolen aan. Mercatoria nam daarbij initiatieven om deze locaties meer luister te geven. Na jaren van inspanningen werd uiteindelijk de Spaanse Watermolen terug operationeel en werd voor de vzw een droom werkelijkheid.


Burgemeester Denert heeft bij dat alles ook een belangrijke inbreng. Maar hij weet zelf wel wat het werk van Bert Peleman zaliger, heeft betekend. Hij bracht in de jaren 50 à 60, Rupemonde naar buiten, zelfs op de nationale radio dat toen nog NIR heette. Bert is dan ook ereburger van Kruibeke. Peleman had driemaal liefde: voor de Schelde, voor zijn Vlaams volk en voor zijn vrouw. En Schelderijk Mercatoria was volgens burgemeester Denert, de vereniging die liefde had voor het prachtig dorp dat Rupelmonde is. "De vereniging zal ook de komende 50 jaar nog wel meegaan om Rupelmonde te begeleiden", aldus Denert. Hij was ook bijzonder tevreden en fier dat Scaldiana nog steeds bestaat, spijtig genoeg, niet meer in de maritieme sfeer van weleer.

 

De tentoonstelling over 50 jaar 'Schelderijk Mercatoria' is te bezoeken op de zolder van het infokantoor van de Toeristische dienst in de Nederstraat te Rupelmonde.(F)