Winkelnota van Vlaamse regering niet goed onthaald
REGIO. Vorige week heeft het Vlaams Parlement een winkelnota besproken en daaruit bleek dat men clusters van baanwinkels wil beperken. De nota is een startnota voor een Vlaams winkelbeleid. Bijkomende reglementeringen in de beleidsnota leggen de vrijheid van retailers echter sterk aan banden. Voor baanwinkels (winkels buiten het centrum) en winkelcentra zou het voorgestelde beleid levensbedreigende implicaties hebben. Dat denkt toch Fedis, de belangenvereniging voor de distributiesector. Die startnota Winkelen in Vlaanderen zou binnenstadswinkels sterk bevoordelen ten koste van de baanwinkels en andere retailers in de rand van steden en dorpen.
Problemen in de stadscentra moeten zeker en vast aangepakt worden volgens de belangenverenigingen, zoals de parkeerproblemen en hoge huurprijzen. Maar de winkels buiten de steden mogen daar geenszins de dupe van zijn.
De Vlaamse regering wil heel wat nieuwe bepalingen, regels en decreten vasthechten aan het regionale winkelbeleid. En dat op vlak van ruimtelijke ordening. Ze gaat bepalen wie waar handel mag voeren, en met welk assortiment. Bovendien worden winkels in de stadskernen economisch bevoordeeld, door bijvoorbeeld gesubsidieerd advies te geven voor interieurverfraaiing.
Volgens Fedis is het voorgestelde systeem gebaseerd op een Nederlands clusterbeleid. Een vast aantal hectaren wordt voorbehouden voor een bepaald soort winkels. Dat zou bijvoorbeeld kunnen zijn dat daar dan alleen maar meubelwinkels samengetroept zijn. Onze Noorderburen hebben de idee al laten varen omdat grote ‘namen’ de gronden opkochten en op weg waren om naar een heus monopolie te grijpen. De vastgoedprijzen vlogen ook de lucht in.
Ook Lijst Dedecker is onmiddellijk op het paard gesprongen en onderstreept dat de detailhandel een compromis is tussen de kern en de periferie, en vraagt dat de overheid stopt met het verkeer uit de stadskernen weg te pesten. In de winkelnota gaat het over twee soorten van maatregelen: ruimtelijk sturende en economisch sturende. En voor allebei zet de Vlaamse regering een stap te ver.
Zo wil de Vlaamse regering dus de locaties bepalen waar winkels zich wel en niet meer mogen vestigen evenals wat winkels wel en niet meer mogen verkopen. De economisch sturende maatregelen, met uitzondering van de vrijstelling van onroerende voorheffing, vormen dan weer een verder zetting van het flankerende beleid dat deze Vlaamse regering reeds geruime tijd voert. Nochtans kondigde minister-president Kris Peeters in zijn Septemberverklaring aan dat de Vlaamse regering de groeiende regelgeving in sterke mate wil indammen.
De zakenmensen van Vlaanderen zitten te wachten op die administratieve vereenvoudiging. "Maar ik maak me echt zorgen, want bij een eerste proef, met name de winkelnota, vervalt de overheid al meteen in haar oude regelneverijverslaving", zei Vlaamse volksvertegenwoordiger Ivan Sabbe, "Enerzijds opteren voor een administratieve vereenvoudiging, maar anderzijds via de winkelnota de gemeenten laten bepalen welk assortiment de winkels in bepaalde gebieden mogen aanbieden, valt moeilijk met elkaar te rijmen."
De winkelnota gaat ervan uit dat grootschalige kleinhandel in de periferie een afname van de economische activiteit in de binnenstad tot gevolg heeft. Voor Beveren zou men dat kunnen zeggen van omgeving van het Pareinpark ten overstaan van het centrum.
Sabbe is ervan overtuigd dat er voor een bloeiende detailhandel in stads- en dorpskernen moet voldaan zijn aan een drietal voorwaarden: er moet voldoende parkeergelegenheid zijn, stadskernen moeten vlot bereikbaar zijn en de toegankelijkheid van die stadskernen moet verzekerd zijn.
Momenteel is aan die voorwaarden niet voldaan. Al het verkeer wordt systematisch uit de kernen geweerd door een veelheid aan ‘zones 30’, de aanleg van verkeersdrempels, het acuut tekort aan parkeermogelijkheden, enzovoort. Handel in de kernen is te verkeersintensief en vraagt veel plaats om alle goederen tot in het centrum te brengen. Daardoor is men dus automatisch aangewezen op de periferie, winkelen iets buiten de dorpskern.
De detailhandel moet dan ook een compromis zijn tussen de kern en de periferie, en er moet dus gekeken worden naar wat waar het beste wordt ingepland. Om dat compromis te bereiken moet de overheid volgens LDD wel eerst stoppen met het verkeer uit de stadskernen weg te pesten in plaats van weer bijkomende regulering in het leven te roepen.
Ook belangenvereniging Fedis heeft tegen die reglementitis al uitspraken laten horen: "Waar, wanneer en hoe winkelen in Vlaanderen: de regering beslist in uw plaats.(Rolf Duchamps)