Voorontwerp van de Lokerse Markt is klaar
Het moet gezegd, dat het stadsbestuur er alles aan gedaan heeft, om dit ontwerp aan een zo breed mogelijk publiek voor te leggen. Maandagavond 19 april 2010 werden de vertegenwoordigers van alle 20 stedelijke adviesraden samengeroepen voor een presentatie in de Torenzaal; dinsdagavond 20 april gebeurde dat nogmaals tijdens een hoorzitting in de grote zaal van het Cultureel Centrum voor alle belangstellende bewoners. Ongeveer 250 geïnteresseerden kwamen opdagen.
doelstellingen
Bij zijn inleiding schetste burgemeester Anthuenis de doelstellingen die men bij de reorganisatie van de Markt voor ogen heeft:
Op gebied van verkeer:
- doorgaand verkeer zoveel mogelijk weghouden van de Markt en de centrumstraten
- doorstroming naar het centrum verhogen voor wie er wel moet zijn
- de mogelijkheid vermijden om rond de Markt te racen
- de verkeersveiligheid voor de zwakke weggebruiker verhogen
Globale doelstellingen:
- 'Terrascultuur' bevorderen (uitbreiding van terrasmogelijkheden)
- Beschikbare troeven (groen en water) accentueren
- Aantrekkelijkheid van de Markt verhogen: her en der geparkeerde wagens mogen de Markt niet langer het uitzicht geven van een “blikken” plein. Er moet voldoende parkeergelegenheid behouden blijven, maar de Markt mag niet langer gedomineerd worden door de auto.
- Dit alles met voldoende aandacht voor een vlotte bereikbaarheid.
Men heeft ernaar gestreefd om de huidige kwaliteiten van de Markt ook in het nieuwe ontwerp zoveel mogelijk te behouden (parkeermogelijkheid) of nog meer tot hun recht te laten komen, zoals het groen bomenkader, de terrassen, de Markt als evenementenruimte, en niet te vergeten: een aantal rondliggende gebouwen die behoren tot het patrimonium van de stad.
Daarnaast zijn er een aantal problemen die men in de toekomst wil wegwerken: overwicht van de auto, te weinig zichtbaarheid van de Durme, gebrek aan zitbanken op de Markt, slechte of verouderde toestand van het wegdek, geen samenhang in de verschillende delen van de marktruimte.
De dienst Monumenten en Landschappen stelde daarbij ook zijn eisen: de bomen (platanen) op de Markt moeten minstens behouden blijven, en de bestrating moet bestaan uit mozaïekkasseien.
ambitie van de ontwerpers
Architect Bart Vangarsse van studiebureau Technum stelde vast, dat wie Lokeren binnenrijdt via de Sportlaan of de Durmelaan, meestal naast de Durme rijdt zonder er eigenlijk iets van te zien. De (weliswaar noodzakelijke) dijken zijn daar de oorzaak van. Hij wil de Durme meer zichtbaar maken voor wie zich op de Markt bevindt. Lokeren, stad LANGS de Durme moet een Markt krijgen AAN de Durme.
De ontwerpers willen van de Markt een eenvormige eenheid maken: dit oogt rustiger en biedt een hogere beeldkwaliteit.
ontwerpvoorstel
Het voorstel, dat nu gepresenteerd werd, is eigenlijk een voorontwerp. Het zal nog bediscussieerd worden in de gemeenteraadzitting van maandag 26 april e.k. Opmerkingen worden ondertussen verzameld. Een (eventueel aangepast) voorontwerp zal in mei 2010 door het College van Burgemeester en Schepenen goedgekeurd worden.
In zijn huidige opstelling ziet het voorstel eruit als volgt:
verkeer
De proefopstelling, zoals die momenteel op de Markt loopt, zal definitief worden. Er zal dus maar één rijweg voor auto’s zijn, waarop alleen maar éénrichtingsverkeer toegelaten is vanaf het museum richting Schoolstraat. Bussen en taxi’s zullen in de toekomst dus niet meer kunnen beschikken over het nu nog voor hen bestemde tegenrichtingsvak vanaf de Schoolstraat richting museum. Met De Lijn zal overlegd worden om de bussen niet meer over de Markt te laten rijden, maar wel altijd volgens het parcours dat zij momenteel al gebruiken tijdens de wekelijkse marktdag, met haltes bij de Durmelaan en bij het museum.
Langs de westkant van de Markt (postkantoor-stadhuis) komt, zoals nu al het geval is in de proefopstelling, een zone voor voetgangers en fietsers. Er zijn ook voldoende mogelijkheden voorzien voor laden en lossen.
parkeren binnen bomenkader
Op de noordelijke helft van het marktplein, tegenover het postgebouw, worden de parkings geschrapt. In de zuidelijke helft blijft parkeren mogelijk in het door bomen omgeven gebied. Rondom geplante hagen zullen het hinderlijk uitzicht van geparkeerde wagens beperken. Anderzijds, door het schrappen van het rijvak voor bussen en taxi’s, wordt het mogelijk parkeerplaatsen bij te creëren, haaks op de weg. Uiteindelijk zullen er op de Markt 140 parkeerplaatsen beschikbaar zijn. In de huidige proefopstelling zijn er dat 177, die volgens tellingen nooit allemaal bezet zijn tijdens de uren van betalend parkeren. Diezelfde tellingen zouden aantonen dat de voorziene 140 plaatsen volstaan.
Schepen Liebaut vindt dat de afbouw van parkeerplaatsen op de Markt zelf niet moet gedramatiseerd worden. Volgens hem heeft geen enkele andere stad in de Wase regio zoveel parkeergelegenheid als Lokeren op een paar honderd meter van de Markt. Er zijn de parkings bij het Cultureel Centrum, bij de Paterskerk, aan de Knokkestraat, het Vrijheidsplein, de Oude Vismijn en het Station. En de grote gratis parking langs de Grote Kaai.
Bijkomend voorziet de Stad een grondruil met Hagewinde voor 45 bijkomende parkeerplaatsen naast het Cultureel Centrum.
Het stadsbestuur overweegt ook de mogelijkheid om de school Windekind (H.Harlaan-Kazernestraat) over te nemen voor inrichting van nieuwe parkeergelegenheid. De Markt zou dan direct te voet bereikbaar zijn via de Schoolstraat; meteen een stimulans voor deze straat.
Het project De Vriese-Steels omvat nogmaals 45 plaatsen, en in het winkel-wandelproject Hagewinde zouden er 500 ondergrondse plaatsen bijkomen. Ongeveer 150 daarvan zijn bestemd voor bewoners, zodat er nog 350 overblijven voor de beoogde consumenten.
zichtbaarheid van de Durme: durmeruimte en podiumruimte
De kaaimuur aan de markt wordt gesloopt, en vanaf het marktplein vervangen door een aantal stenen plateaus die in trapvorm afdelen tot in het water, met per trap een hoogteverschil van een halve meter. Zodoende kunnen deze trappen ook dienen als zit- en picknickplaats. De ontwerpers noemen dit de “Durmeruimte”
Vanzelfsprekend moeten overstromingen op die plaats vermeden worden; het niveau van de bovenste trap moet dus 50 à 60 cm hoger zijn dan het huidig straatniveau van de Markt.
Doelstelling was daar: een betere zichtbaarheid van de Durme. Daarom wordt het afgeschafte parkeerplein tegenover het postkantoor in het midden ook 50 à 60 cm opgehoogd.
De ontwerpers spreken hier over de 'podiumruimte'. Op dit podiumplein komt een lange zitbank en waterfonteinen. Aangezien deze fonteinen kunnen uitgeschakeld worden, en aangezien deze kleine ophoging op het marktplein overbrugd wordt met een lichte helling van hoogstens 5%, blijft het grootste deel van de oppervlakte bruikbaar voor markten en festiviteiten.
Het samengaan van water, zitbanken en podiumvorm maken het geheel volgens de ontwerpers bijzonder geschikt voor allerlei evenementen.
langs de rand
Aan de oost-, zuid- en westrand wordt meer ruimte vrijgemaakt voor bestaande en eventueel toekomstige terrassen. Zoals nu reeds in de proefopstelling, blijft er aan de westkant (postkantoor-stadhuis) een zone voor voetgangers en fietsers, maar bijkomend wordt nu ook terrasgelegenheid voorzien richting middenplein.
Op verschillende plaatsen komen zitbanken en worden nieuwe bomen aangeplant: “boomplekken”.
Aan de toegankelijkheid voor minder-validen is de nodige aandacht besteed.
Aan het stadhuis komt een vluchtheuvel in blauwsteen, waarrond ceremoniewagens over een afsluitbare rijstrook kunnen voorrijden.
Bij de herinrichting van de Markt zal men van de gelegenheid gebruik maken om de bestaande riolering te renoveren en nieuwe riolering aan te leggen met gescheiden waterafvoer.
markten en kermissen
Het stadsbestuur hecht veel belang aan het in standhouden en stimuleren van de wekelijkse woensdagmarkt. De ruimte die momenteel beschikbaar is voor kermissen en markten, zal grotendeels bruikbaar blijven. De schikking zal wel wat moeten herdacht worden. Aangezien het podiumplein (tegenover postkantoor) licht hellende vlakken bevat, zal het waarschijnlijk niet meer mogelijk zijn er een circustent neer te zetten
procedure, verloop van de werken en kostprijs
Na bespreking in de gemeenteraad van 26 april 2010 denkt het Schepencollege het voorontwerp goed te keuren in mei 2010. De aanvraag tot bouwvergunning zou ingediend worden in juni, gevolgd door goedkeuring van het ontwerpdossier in augustus 2010.
Eind 2010 wordt de aannemer aangeduid. Ondertussen zouden de nutsmaatschappijen moeten starten met de voorbereidende werken, zodat de aannemer de werf kan opstarten in februari-maart 2011.
De voorziene duur van de werken is ong. 1 jaar. Bedoeling is dus dat de Lokeraars, en liefst ook veel mensen van buiten Lokeren, vanaf voorjaar 2012 kunnen genieten van de nieuwe Markt.
Met de aannemer zal overlegd worden op welke manier de werkhinder voor horeca-zaken en andere zelfstandigen tot een minimum kan beperkt worden. Men mag niet ineens de ganse Markt opbreken; de werken zullen moeten verlopen in fases en mogen ook geen zware hinder veroorzaken in de periode van de Lokerse Feesten.
De kostprijs wordt geschat op ong. 2,5 miljoen euro voor het gedeelte zuidelijk van de Durme tot aan de kerk. Daarin zijn de (dure) rioleringswerken inbegrepen.
Burgemeester Anthuenis noemde dit een draagbare en aanvaardbare prijs voor de verkregen meerwaarde van het stadscentrum. Ter vergelijking haalde hij aan dat de momenteel aan gang zijnde werken in de H.Hartlaan ongeveer evenveel kosten.
Zoals te verwachten waren er tijdens de hoorzittingen maandag en dinsdag allerlei vragen, opmerkingen en alternatieven te horen.
Er waren voorstellen om bruggen te verplaatsen, of om ophaalbruggen mogelijk te maken. Burgemeester Anthuenis had reeds op voorhand gezegd dat dergelijke “zotte” kosten momenteel voor de stad niet haalbaar zijn.
Sommigen zagen liever totaal geen parkings op de markt, andere wilden dan weer meer parkeergelegenheid. Er waren voorstellen om terug meer verkeer toe te laten, andere om een deel van de voorziene wegen af te snijden. Het leek evenwel duidelijk dat het stadsbestuur niet veel zin had om rond dergelijke thema’s nog iets grondig te wijzigen aan de ontwerpen zoals ze nu voorliggen.
Er was de vrees dat het geheel zou ingenomen worden door allochtonen. (Deze nochtans aanzienlijke bevolkingsgroep van Lokeren was tijdens de beide hoorzittingen trouwens opvallend afwezig en blijkbaar dus niet geïnteresseerd).
Van de vele andere suggesties, die alle door de stadsdiensten geregistreerd werden, zullen er ongetwijfeld een aantal zijn waar wel rekening mee gehouden wordt. Dit ging van ondergrondse elektriciteitskasten, bomen die het uitzicht van bewoners belemmeren, behoud van het frietkraam, beveiliging voor trappen aan de waterkant, schrappen van (gevaarlijke) tegengestelde rijrichting voor fietsers, verkeers- en parkeeraanpassingen in omliggende straten, enz...
Burgemeester Anthuenis en schepen Liebaut deden tot slot een oproep aan iedereen om het ganse project op een positieve manier te benaderen. "Negatieve publiciteit gaat er enkel maar voor zorgen dat mensen wegblijven, en werkt dus in het nadeel van de plaatselijke horeca en middenstand", menen zij. De herinrichting van de Markt is volgens hen noodzakelijk om ervoor te zorgen dat Lokeren toeristisch, commercieel en verkeerstechnisch niet achterop geraakt. Zij menen een financieel haalbaar compromis gevonden te hebben tussen al deze aandachtspunten. Op die manier willen ze er ook voor zorgen dat het Lokers centrum klaar is om de effecten op te vangen van nieuwe winkel- en woongebieden die er de komende jaren zullen bijkomen. (jdw)