Huwelijksmigratie een nieuw fenomeen

REGIO. Geert Bourgeois, minister van Inburgering, maakte bekend dat hij in totaal 1 miljoen euro aan projecten wil besteden die te maken hebben met het fenomeen van huwelijksmigratie. Dit in het kader van project 'Managers van diversiteit 2010'. Zowel bewonersgroepen als verenigingen, middenveldorganisaties, bedrijven en privéondernemingen, openbare besturen en overheidsinstellingen kunnen projectvoorstellen indienen over huwelijksmigratie waarbij hier wonende allochtonen in hun thuisland een partner gaan zoeken. Minister Bourgeois stelt dat  meer dan de helft van de allochtonen jongeren van Turkse en Marokkaanse afkomst met een partner uit het land van herkomst huwt. Volgens een recente peiling is zestig procent van de jonge Vlaamse Marokkanen tegenstander van die 'gemakelde' huwelijken. 

Minister Bourgeois: "Deze vorm van huwen of relatievorming hoeft niet problematisch te zijn. Maar anderzijds blijkt dat huwelijken met partners uit het thuisland vaker leidt tot echtscheidingen. Meestal is het grote cultuurverschil hiervan de oorzaak. Bovendien zet een migratiehuwelijk de integratieklok telkens weer achteruit. Met taalachterstand, opvoedingsproblemen en minder kansen in onze samenleving tot gevolg. " 

Een jaar of vijf terug hoorden we maar weinig van huwelijksmigratie en er was gewoon amper aandacht voor. De overheid vond dat het maar om een beperkt aantal gevallen ging of tenminste maar tijdelijk was. Verkeerd gedacht natuurlijk want in 2007 telde België 3.180 Turkse en 7.831 Marokkaanse nieuwkomers, de meesten komen in het kader van gezinsvorming. Huwelijksmigratie werd hiermee één van de grootste toegangspoorten voor legale migratie. Het migratiehuwelijk blijkt dus toch geen snel uitdovend fenomeen te zijn.

Het vinden van geen partner in het gastland kon wel eens een teken zijn van mislukte integratie. Alhoewel, allochtonen die hier geboren zijn, de taal spreken en zelfs gestudeerd hebben trouwen meestal met iemand die ze in hun land van herkomst gaan halen.

Een immigratiehuwelijk kreeg ook wel eens een etiket van "schijnhuwelijk" of "gedwongen huwelijk" opgekleefd. Dat is ook een misdrijf al is niet elk migratiehuwelijk daar in onder te brengen.' De huwelijksmigratie brengt wel mensen naar hier die onze samenleving niet kennen, de taal niet spreken en in een andere sociaal-culturele context zijn opgegroeid. Dit is problematisch voor de allochtone gemeenschap zelf die op die manier voortdurend de integratieklok terugdraait én voor de gastsamenleving die niet gebaat is met deze aanhoudende ‘integratieproblematiek'. Bovendien kost het onze samenleving handenvol geld.

De Antwerpse burgemeester Patrick Janssens heeft al gepleit om een minimale huwelijksleeftijd voorgesteld. Hij sprak van 25 jaar en meende dat de allochtonen zo sneller zouden uitkijken naar iemand die onze taal en gebruiken volgt. Maar zo’n minimumleeftijd opleggen kan ook niet in België als het gaat om Turken en Marokkanen. Er zijn associatieakkoorden die België met beide landen heeft afgesloten midden de jaren zestig en die gelden nog steeds en bepalen dat er geen voorwaarden aan huwelijksmigratie gesteld kunnen worden.

Patrick Loobuyck, moraalfilosoof aan de Universiteiten van Antwerpen en Gent zei rond het probleem: "Huwelijksmigratie volledig aan banden leggen is niet mogelijk én onwenselijk. Het is delicaat en moeilijk te legitimeren dat een overheid dwingend optreedt inzake partnerkeuze. Partnerkeuze behoort tot de privésfeer en is van groot persoonlijk belang. De vrijheid van mensen mag op die terreinen slechts uitzonderlijk beperkt worden. Gerichte sensibiliseringscampagnes over de mogelijke voor- en nadelen van het huwen met een partner uit het land van herkomst, zijn echter meer dan wenselijk. Het is opvallend dat dergelijke campagnes nog maar een paar jaar georganiseerd worden. Nieuwkomers kunnen natuurlijk ook verplicht of aangespoord worden om een functioneel onthaal- en inburgeringstraject te doorlopen."

Minister Bourgeois roept nu op om sensibiliseringsprojecten voor te stellen over deze thematiek, door middel van ontmoeting, dialoog, confrontatie met ouders, doorbreken van taboes, enzovoort.  Voor deze oproep 'Managers van Diversiteit 2010' staat een enveloppe van 1 miljoen euro projectsubsidies ter beschikking.  (Rolf Duchamps)