Voorstelling Octopus-schoolroutes in Vrasene

Tom Dhollander van de Voetgangersbeweging en schepen Raf Van Roeyen, die de octopusroute Vrasene op punt stelden.

Alles begon reeds twee jaar geleden toen de eerste Octopus-schoolomgevingen in het straatbeeld verschenen. Dat was dan als antwoord op de veelal slecht geplaatste en kleine zone 30-borden. Een succesvolle aanpak zo bleek want intussen hebben haast 500 schoolomgevingen een Octopuspaal, veelal met bijhorend straatmeubilair.

De groeiende vraag naar bijkomende ondersteuning leidde vervolgens naar een totaalaanpak: het Octopusplan. Met tot nu toe meer dan 650 deelnemende scholen bleek ook dit een schot in de roos. Het Octopusplan is en vooruitstrevende methode waarin de gemeente samen met de scholen samen werkt aan een veilig en duurzaam woon-schoolverkeer. Aan de hand van een uniek softwaresysteem (dat gebruikersinformatie aan beleidsinformatie koppelt) worden de aandachtspunten van overheid en burger samengebracht om de veelzijdigheid aan problemen in het woon-schoolverkeer het hoofd te bieden. De verschillende partijen werken daarbij rond thema’s als onveilige infrastructuur, verkeershandhaving, educatie en gedragsbeïnvloeding.

Directeur De Graeve die de inhuldigingsplechtigheid leidde, deelt de ballonnen uit. Ook Schepen Van Roeyen werkt mee.

De voorstelling van de schoolroutes vormt het sluitstuk van een langdurige voorbereiding waarbij het Octopusteam van de Voetgangersbeweging, de gemeente Beveren en enkele bedrijven in overleg met de scholen en de kinderen hebben nagedacht over de inrichting van de schoolroutes. De partners wilden de routes niet enkel veiliger maken, de routes moeten ook kindvriendelijker zijn om kinderen te stimuleren naar school te 'strappen' wat wijst op stappen of trappen. Het gebruik van de 'Octopus' als logo, maakt de routes bovendien erg zichtbaar in het straatbeeld. Routes worden door de weggebruiker direct in verband gebracht met schoolverkeer, wat leidt tot een aangepast rijgedrag.

Samen met de scholen werden in Vrasene de schoolroutes feestelijk ingehuldigd. De hele dag werkten de leerlingen van het gemeentelijke en vrije basisonderwijs samen rond verkeersveiligheid. Voor alle graden werd een aangepast programma uitgewerkt.

Als slot werden door de schoolkinderen ballons opgelaten ten teken dat de octopusroute in werking kwam.

Octopus stappenplan

De opbouw van het project is in verschillende stappen verlopen. Als eerste stap zijn de kinderen van beide scholen op zoek gegaan naar de meest gebruikte schoolroutes. Deze werden aan de hand van het Octopus-stappenplan systematisch in kaart gebracht. Vervolgens werden de knelpunten op deze routes opgelijst en besproken met de gemeente.

Op routes met complexe problemen werd een alternatief tracé naar voor geschoven. De routes zonder problemen of met beperkte moeilijkheden werden als voorkeursroutes weerhouden.

De Beverse schepen van Mobiliteit Raf Van Roeyen omschreef: "Nadat alle knelpunten op de voorkeursroutes gekend waren, heeft de gemeente zich geëngageerd deze weg te werken. Zo werden onder meer zebrapaden aangelegd, voetpaden vrijgemaakt, een aantal trage wegen opgesmukt, stoeprandbeugels geplaatst, enz. Een aantal zaken die meer tijd vergen werden in de planning opgenomen. Zo lopen er momenteel gesprekken met de provincie om de zone 30 aan de schoolpoort uit te breiden."

De schoolkinderen waren samen gekomen op de hoek van de Smisstraat en Sportlaan waar een ontmoetingsplaats komt.

zichtbare schoolroutes met wegwijzers

Voor de gewenste schoolroutes werd vervolgens nagegaan hoe deze beter in het straatbeeld zichtbaar konden worden gemaakt. Een zichtbare schoolroute attendeert automobilisten op de nabijheid van kinderen in het verkeer. Als antwoord op deze vraag werd in samenwerking met de firma’s Copatra (bewegwijzering) en LKF (thermoplastmarkeringen) een nieuw soort bewegwijzering bedacht: de speelse en kindvriendelijke vorm van de Octopus wijst vanaf nu de kinderen de weg naar school. De kleine bordjes zijn zichtbaar voor voorbijgangers, terwijl de stoepmarkeringen een extra impuls voor de kinderen zijn.

Theo Spooren (zaakvoerder firma Copatra): "De bordjes zijn vervaardigd uit een erg sterke kunststof die je heel gedetailleerd kan bedrukken. Uit de platen werden borden gemaakt in de vorm van de Octopus. De Voetgangersbeweging wilde met deze borden absoluut afwijken van de gekende vormen die voor verkeersborden gebruikt worden. De nieuwe vorm spreekt kinderen veel meer aan en het straatbeeld mocht niet met nog meer verkeersborden belast worden."

Langsheen de routes werden verzamel- en tussenpunten bepaald op plaatsen waar veel kinderen op de route komen (vb. aantakking met een woonwijk, op een eindpunt, enz.). Deze punten zullen in de toekomst als verzamelplaats dienen om vervolgens de weg naar school samen af te leggen.

Om de routes kindvriendelijker te maken werden in samenwerking met de firma Speelnet 'Octopus-PlayPoints' gemaakt in de inmiddels bekende geel-paarse kleuren. De kleine 'impulsspeeltuigjes' werden geplaatst op veilige restruimten langsheen de schoolroutes.

Rob Van Galen zaakvoerder firma Speelnet: "Kenmerkend aan de toestellen is dat kinderen er slechts heel eventjes op spelen. Na ongeveer 1 minuutje is hun interesse weg en zetten ze hun weg voort. Zij lopen dus geen vertraging op. Deze zogenaamde bewegingstussendoortjes zorgen voor meer beweging langsheen de schoolroute en dragen bij aan de fysieke ontplooiing van de kinderen."

Wetenschappelijke studies onderbouwen dit verhaal: fitte kinderen behalen betere schoolresultaten en hebben een betere intellectuele ontwikkeling.

In aanwezigheid van de wijkagent Albert Noens, werden ook enkele ludieke optredens gebracht.

verkeerseducatie

Tot slot hebben de Octopusroutes ook een verkeerseducatieve functie. Speciaal ontwikkelde educatieve schoolrouteborden attenderen de kinderen op de gevaren langsheen de schoolroute. Vragen als 'Hoe steek ik over?' of 'Waar moet je op letten als je uit een wegel komt en de straat op rijdt?' worden toegelicht. Ouders krijgen de mogelijkheid om hun kind op weg naar school op een correcte wijze de juiste vaardigheden aan te leren.

De borden hebben een expliciete link met het Octopus-Verkeersland. Octopus-Verkeersland© is de nieuw ontwikkelde lesmethode die gratis wordt aangeboden aan scholen die aan het Octopusplan deelnemen. De methode is nu reeds digitaal beschikbaar, vanaf volgend schooljaar zal er ook een gedrukte versie worden aangeboden.

De uitrusting van de octopusroutes is geen eindpunt, mar eerder een beginpunt. Zo worden inmiddels bijkomende initiatieven genomen om de mogelijkheden van de schoolroutes ten volle te benutten.

Waar de routes lopen, bevinden zich nieuwe wegwijzers op de grond.

Later dit schooljaar wordt voor deze routes een Octopus-schoolroutekaart opgesteld. Deze kaart zal nog meer tips en spelletjes bevatten om de routes veiliger en aangenamer te maken. Typisch aan de Octopuskaarten is het feit dat zij ook voor kinderen uit de basisschool bruikbaar zullen zijn.

Vlaanderen veroveren

Net zoals de Octopuspalen ziet het er naar uit dat ook de Octopus-schoolroutes Vlaanderen gaan veroveren. Een aantal gemeenten hebben nu reeds middelen voorzien om nog dit schooljaar een gelijkaardig project uit te voeren.
Tom Dhollander, Gedelegeerd bestuurder, Voetgangersbeweging vzw, die in Vrasene de leiding had, besloot: "De Octopusroutes in Vrasene zijn een primeur voor Vlaanderen. Bornem, Hechtel-Eksel, Kluisbergen en Landen zijn de volgende gemeenten waar dit schooljaar nog Octopus-schoolroutes geïnstalleerd worden." (Rolf Duchamps)